Theo văn hóa Việt, người dân có tục thờ cúng thần phật, ông bà tổ tiên… Trong mỗi gia đình hầu như đều có một phòng thờ, bàn thờ. Đó không chỉ là làm theo tín ngưỡng dân tộc mà còn là nơi để gửi gắm tâm linh.

Mỗi gia đình đều có ít nhất một phòng thờ, bàn thờ làm nơi gửi gắm tâm linh của mình. Đó có thể là bàn thờ gia tiên, thờ phật, thờ thổ công hay Thần Tài… Tuy nhiên, để cho gia đình được an khang thì bàn thờ không phải đặt thế nào cũng được mà cần đảm bảo những quy tắc về mặt phong thủy bàn thờ cần thiết.

Vị trí đặt bàn thờ phong thuỷ truyền thống

Ngôi nhà truyền thống của người Việt thường có ba hoặc năm gian, trong đó gian giữa được coi là chỗ trang trọng nhất, là trung tâm của nhà nên bàn thờ thường được lập ở chính giữa gian này.

Những gia đình nghèo khó, với những đồ đạc trong nhà cũng đơn sơ, thì bàn thờ có khi chỉ là vạt phên tre giữa hai cột trong của gian giữa, bên trong có bát hương nhỏ. Còn ở những gia đình thuộc loại “thường thường bậc trung” trở lên, thì bàn thờ được đóng đàng hoàng. Có gia chủ còn dùng mặt tủ làm bàn thờ hoặc đóng cái giá gác làm lên tường. Cho dù bàn thờ có được thiết kế ra sao thì điều quan trọng nó luôn phải ở vị trí trang trọng, có độ cao thích hợp để khi cúng mọi người tỏ được sự ngưỡng vọng thành kính của mình với tổ tiên.

Trên bàn thờ có thể có khám, ngai hay đặt bài vị được chạm khá cầu kỳ và sơn thếp cẩn thận. Trước bài vị có một hương án rất cao. Trên hương án này, tại chính giữa là một bát hương để cắm hương khi cúng lễ. Bát hương được chăm nom rất cẩn thận, chu đáo, và không được xê dịch. Đằng sau bát hương là một chiếc kỷ nhỏ, trên kỷ có ba chiếc đài có nắp và trên nắp có núm cầm. Ba đài này đựng ba chén rượu nhỏ lúc cúng lễ. Hàng ngày, đài được đậy nắp để tránh bụi bặm, chỉ mở ra trong những dịp lễ tết, ngày rằm, mùng một.

Hai bên bát hương là hai cây đèn (hai ngọn đèn dầu) hoặc hai cây nến (ngày nay tại các đô thị, người ta thắp hai cây đèn điện). Gần hai bên bát hương, ngoài hai cây đèn có khi còn có hai con hạc chầu hai bên. Ở mé ngoài hai cây đèn, gần hai đầu hương án là hai ống hương dùng để đựng hương.

Ngoài các đồ thờ trên, còn có một lọ lộc bình hoặc đôi song bình bày trên bàn thờ để cắm hoa trong những ngày giỗ chạp, ngày Tết. Tấm biển treo cao nằm ngang trên mé trước bàn thờ, trên có những chữ Hán thật lớn, nhiều nhà dùng chữ Nôm (thường là ba, bốn chữ) là hoành phi. Hai bên cột hoặc hai bên tường nhà có treo những câu đối…

Trong cuộc sống hiện đại ngày nay, kiến trúc nhà ở nông thôn ít biến đổi, nên kiểu bàn thờ cổ truyền vẫn phát huy tác dụng, song những ngôi nhà có kiến trúc, nội thất hiện đại ở thành phố thì cách bố trí và các đồ thờ cũng có nhiều biến đổi sao cho phù hợp với toàn cảnh ngôi nhà (chiếc hương án cầu kỳ, những bức hoành phi, câu đối không còn phù hợp với nội thất nhiều gia đình).

Đối với nhà phố, nhất thiết phải đặt bàn thờ ở tầng trên cùng, tránh đặt ở tầng trệt ngay trong phòng khách vì khói hương sẽ làm ố vàng trần nhà và khách vào sẽ có cảm giác ngột ngạt, đồng thời tránh để mọi người từ ngoài cửa nhìn thấy hết bài vị, hình ảnh tổ tiên. Đặc biệt, tránh trên đầu bàn thờ là nhà vệ sinh, phòng chơi của trẻ em bởi sẽ làm mất sự tôn nghiêm, trang trọng.

Bàn thờ thuộc âm tính và mang tính chất hướng nội, bởi vậy hướng của bàn thờ nên đặt theo hướng dương tính để tạo nên sự hài hòa âm dương. Và hướng dương tính là hướng Tây Bắc, bởi hướng này tượng trưng cho mặt trời mọc.

Vị trí đặt bàn thờ tốt nhất là Tọa Cát Hướng Cát, nếu không được thì có thể đặt ở vị trí Tọa Hung Hướng Cát. Các bạn nên chú ý, tuyệt đối không đặt bàn thờ ở vị trí Tọa Cát Hướng Hung hoặc Tọa Hung Hướng Hung. Đặt bàn thờ sai phong thủy có thể gây ra những trường khí xấu ở ngay không gian thờ cúng tâm linh của gia đình, ảnh hưởng đến vận trình của các thành viên trong gia đình cũng như tình cảm giữa mọi người với nhau. Còn nếu phong thủy bàn thờ tốt thì gia đạo an yên, tài lộc vượng, nhân duyên tốt lành, công danh sự nghiệp cũng như sức khỏe đều ổn định.

Để xem hướng bàn thờ theo tuổi đúng chuẩn, chọn được hướng bàn thờ tốt, chuẩn phong thủy thì cần phải xem tuổi gia chủ. Lịch ngày tốt xin giới thiệu với các bạn cách xem hướng bàn thờ theo phong thủy bát trạch, ở đó chúng ta dựa vào tuổi của gia chủ để xác định hướng cát – hung để đặt bàn thờ sao cho đúng. Ở đây, tuổi gia chủ được xem là tuổi nam giới trụ cột trong nhà, theo phong thủy truyền thống.

Các yếu tố ảnh hưởng đến việc chọn hướng vị trí đặt bàn thờ

Muốn đặt bàn thờ theo phong thủy thì cần phải dựa vào tuổi để xác định hướng và vị trí đặt bàn thờ, phòng thờ. Đây là nơi thờ cúng tâm linh nhưng có liên quan trực tiếp với việc hợp mệnh và ngũ hành tương sinh tương khắc. Xếp sau yếu tố tuổi tác thì người ta mới xét tới các yếu tố thứ yếu sau như đối tượng thờ cúng hay cách sắp xếp, bài trí bàn thờ.

Nhưng tuổi để gieo quẻ chọn hướng là tuổi của ai? Cũng giống với việc xem hướng làm nhà, tuổi ở đây là tuổi của người chủ gia đình, người đóng vai trò trụ cột trong nhà. Thường đây sẽ là người nam giới lớn tuổi nhất trong nhà. Trong trường hợp cha già yếu thì con trai có thể đứng tên đứng tuổi lập bàn thờ. Với những gia đình khuyết thiếu nam mệnh thì có thể lấy tuổi của người nữ đang gách vác trọng trách trong gia đình để chọn hướng.

Quẻ mệnh phong thủy này rất chú trọng việc lấy tuổi để chọn hướng đặt bàn thờ bởi bàn thờ được lấy theo tuổi của người chủ trong gia đình mới phát huy được hiệu quả phong thủy của nó. Hướng đặt bàn thờ hợp tuổi gia chủ thì mới mang đến may mắn, hạnh phúc và tài lộc cho gia đình và ngược lại.

Cách chọn hướng đặt bàn thờ theo tuổi

Từ tuổi của gia chủ có thể tra ra mệnh, từ đó gieo quẻ bát quái, xác định hướng tốt xấu để chọn được hướng đặt bàn thờ hợp phong thủy. Tuy nhiên, các bạn cần chú ý rằng quẻ mệnh phong thủy khác với quẻ mệnh tử vi. Chúng ta có hai loại quẻ mệnh như sau:

– Loại quẻ mệnh thứ nhất: Đông tứ mệnh và Tây tứ mệnh

Đông tứ mệnh là những người thuộc các hành Thủy, Mộc và Hỏa. Tây tứ mệnh là những người thuộc các hành Kim và Thổ.

– Loại quẻ mệnh thứ hai: Đông tứ trạch và Tây tứ trạch.

Đông tứ trạch là các hướng: Đông, Đông Nam, Nam và Bắc. Tây tứ trạch là các hướng: Tây, Tây Bắc, Đông Bắc và Tây Nam.

Sau khi xác định được tuổi của gia chủ thuộc loại nào trong hai quẻ mệnh thì kết hợp hai quẻ với nhau, chúng ta có thể phối hướng đơn giản như sau: Người mệnh Đông tứ mệnh hợp với hướng ở Đông tứ trạch và người mệnh Tây tứ mệnh hợp với hướng ở Tây tứ trạch. Nếu tuân thủ theo quy tắc này thì sẽ sinh đại cát.

Ngoài ra, tùy thuộc theo từng tuổi, từng can, ta có thể xác định được hướng tốt xấu để đặt bàn thờ. Các bạn có thể dựa vào sơ đồ dưới đây để đưa ra lựa chọn phù hợp với mình.

Bàn thờ tết không chỉ là nơi mà mọi người bày tỏ tình cảm gia đình, huyết thống mà đó còn là nơi gửi gắm những lời chúc may mắn và một năm mới an khang, thịnh vượng hơn.